Fotochromizm (fotochromia, fotochromatyczność) polega na zmianie struktury chemicznej materiału pod wpływem światła. Proces jest odwracalny, co oznacza, że po ustaniu ekspozycji na światło materiał wraca do swojej wcześniejszej formy, np.: ponownie staje się przezroczysty.
Zjawisko fotochromizmu może wywoływać światło z całego zakresu fal od ultrafioletu przez pasmo światła widzialnego na podczerwieni kończąc. Zjawisko to występuje zarówno w materiałach organicznych jak i nieorganicznych.
Zjawisko fotochromatyczności zostało opisane przez Warkwalda w latach ’80 XIX wieku pod nazwą fototropii. W latach ’50 wieku XX Yehuda Hirshberg z Instytutu Nauki im. Weizmanna w Izraelu zastosował funkcjionującą obecnie nazwę fotochromizm.
Zjawisko fotochromizmu w różnorakich materiałach znalazło szerokie zastosowanie w wielu dziedzinach. Najbardziej znanym zastosowaniem są okulary z przyciemniającymi się pod wpływem słońca soczewkami. Poza tym zjawisko fotochromizmu znalazło zastosowanie w chemii supramolekularnej, przechowywaniu danych informatycznych, magazynowaniu energii słonecznej, czy bardziej komercyjnych jak produkcja zabawek, kosmetyków czy ubrań z elementami aktywowanymi światłem.
